Φυσικές καταστροφές και πολιτισμός

Καμιά φυσική καταστροφή δεν κατέστρεψε εύρωστες κοινωνίες και πολιτισμούς παρά τα αντίθετα που λέγονται και γράφονται. Οι κοινωνίες παρακμάζουν και καταρρέουν από τις δικές τους εσωτερικές αντιφάσεις, από τη στέρηση πόρων και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, την κατάρρευση του εμπορίου, την απομόνωση και την γήρανση, την τεχνολογική υστέρηση, τους πολέμους και τέλος από την έλλειψη ευελιξίας. Οι σεισμοί, οι ηφαιστειακές εκρήξεις, οι τυφώνες, οι πλημμύρες, όσο και εάν θεωρούνται με την ανθρώπινη κλίμακα, καταστροφικά γεγονότα, είναι πολύ συνηθισμένα ακραία φυσικά φαινόμενα μικρής χρονικής διάρκειας, με σχετικά μικρή επίδραση στο φυσικό περιβάλλον, όταν είναι μεμονωμένα. Είναι εκφάνσεις της υγείας του πλανήτη και της κανονικής λειτουργίας του. Έχουν όμως πολλές φορές σημαντική επίδραση στο ανθρωπογενές περιβάλλον και γι αυτό τα θεωρούμε καταστροφικά φαινόμενα στη δική μας κλίμακα. Για τη γη δεν είναι. Αντίθετα, θεωρούνται πολύ φυσιολογικά. Αυτή είναι η άποψη του καθηγητή Γεωλογίας Σπύρου Παυλίδη, που μιλάει και με παραδείγματα. Πόλεις που καταστράφηκαν από σεισμούς ερήμωσαν, αλλά αργά ή γρήγορα ξαναχτίστηκαν ή αντικαταστάθηκαν από γειτονικές τους. Ίσως δεν έφτασαν την προηγούμενη αίγλη τους, αλλά υπάρχουν και πολλές περιπτώσεις που έγιναν και καλύτερες και άκμασαν ξανά. Ο μινωικός πολιτισμός δεν εξαφανίστηκε από την τρομακτική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, που συνέβη τον 17^ο αιώνα και το επακόλουθο τσουνάμι που έπληξε τις ακτές της Κρήτης. Η υπόλοιπη Κρήτη συνέχιζε να ζει, όπως συνεχίστηκε η ζωή στις χώρες που επλήγησαν από το φοβερό τσουνάμι του 2004, οι οποίες εξακολουθούν να είναι αναπτυσσόμενες χώρες…